هر کشوری در سراسر جهان میخواهد به ثبات اقتصادی دست یابد، زیرا این نشان دهنده قدرت است. با این وجود، این هدف چالش برانگیز شده، زیرا ما با مشکلات زیادی در سراسر جهان، از جمله مسائل سیاسی، تورم و نگرانیهای اقتصادی، دست و پنجه نرم میکنیم.
ارزهای ضعیف قدرت خرید پایینی دارند و در حال حاضر، ضعیفترین ارز جهان پوند لبنان است. ریال ایران، کیپ لائوس، سوم ازبکستان، پوند سوریه، فرانک گینه و گوارانی پاراگوئه جزو ضعیفترین ارزهای جهان پس از پوند لبنان هستند.
اقتصاد ۲۴ به نقل از روزنامه «بیزینس پُست» چاپ نیجریه در این گزارش عواملی که میتوانند بر قدرت واحد پول ملی یک کشور تأثیر بگذارند را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و به ضعیفترین ارزهای جهان میپردازد.
عوامل موثر بر قدرت پول فیات چه هستند؟
عوامل اقتصادی
عوامل اقتصادی پول فیات(پولی که ارزش آن توسط دولت تعیین میشود به وسیله یک کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمیشود) از مهمترین جنبههایی هستند که میتوانند نشان دهند یک ارز قوی است یا ضعیف. در حالت ایدهآل، یک کشور باید نرخ تورم پایینی داشته باشد تا بتواند قدرت خرید بهتری نسبت به سایر ارزها داشته باشد. از سوی دیگر، کشورهایی که نرخ تورم بالایی دارند، کاهش ارزش ارزهای خود را تجربه خواهند کرد، زیرا این امر منجر به نرخ بهره بالا نیز میشود که بر قدرت یک ارز تأثیر میگذارد. بنابراین، ترکیبی از تورم، نرخ بهره و نرخ ارز، قوی یا ضعیف بودن یک ارز را تعیین میکند.
عوامل سیاسی
سیاست نیز بر قدرت یا ضعف یک ارز تاثیر میگذارد. متاسفانه بسیاری از کشورهای جهان با مسائل سیاسی مانند فساد یا تغییرات دولتی مواجه هستند که میتواند منجر به کاهش ارزش واحد پول ملیشان شود. وقتی رخدادهای سیاسی مهمی مانند جنگ رخ میدهند، شهروندان تمایل بیشتری به مبادله پول خود با ارز دیگری دارند که میتواند باعث کاهش بیشتر ارزش پول شود.
سقوط پوند لبنان نتیجه مدیریت ضعیف سیاسی و اقتصادی است. سایر کشورهایی که با ارزهای ضعیف مواجه هستند، کره شمالی و ایران میباشند که در طول سالیان متمادی با تحریمهای بینالمللی زیادی مواجه بودهاند. به همین دلیل، آن کشورها به اندازه کافی درهایشان به روی بازارهای مالی جهانی باز نبوده است.
عوامل خارجی
هم چنین، عوامل خارجی میتوانند تعیین کنند که آیا یک ارز قوی میماند یا ضعیف میشود. زمانی که تعداد زیادی از سرمایهگذاران به یک ارز علاقمند باشند، میتوانند آن را حتی قویتر کنند. علاوه بر این، کشورها دارای ذخیره ارزی هستند که نشاندهنده داراییهای نقدشونده و ارزهای خارجی یک کشور است که کشورها میتوانند هنگام تمایل به تثبیت ارز خود از آن استفاده کنند. البته کشورهایی که ذخیره بالایی دارند، میتوانند از خود در برابر شوکهای مالی بهتر محافظت کنند. کشورهایی که از ذخایر ارزی بالایی برخوردارند مانند سوئیس و چین، ابزارهایی برای جلوگیری از کاهش ارزش پول خود دارند.
از سوی دیگر، کشورهایی چون سریلانکا و پاکستان که از ذخایر ارزی کمی برخوردارند تمایل بیشتری به کاهش ارزش پول خود دارند. علاوه بر این، منابع یک کشور مانند گاز، نفت، طلا یا کالاهای کشاورزی نیز میتوانند بر ارزش پول تاثیر بگذارند. از این نظر، زمانی که قیمت یک کالا افزایش مییابد، یک کشور میتواند درآمد بیش تری کسب کند و جایگاه واحد پول ملی خود را تقویت کند. این امر به صورت معکوس نیز رخ میدهد.
ضعیفترین ارزهای جهان کدام ارزها هستند؟
پوند لبنان
در حال حاضر، پوند لبنان ضعیفترین ارز جهان است. واحد پول ملی لبنان برای حفظ جایگاه بالا تلاش کرده و دچار کاهش ارزش قابل توجهی شده است. این نتیجه چالشهای عظیم اقتصادی، بیثباتی سیاسی، تورم شدید و بحران است. این شهروندان لبنانی هستند که اکنون باید با اثرات کاهش ارزش پول ملی کشورشان روبهرو شوند. فساد و فروپاشی بخش بانکی از دیگر دلایلی است که منجر به کاهش ارزش واحد پول ملی لبنان شده است.
ریال ایران
دومین عنوان ضعیفترین ارز متعلق به ریال ایران است که در نتیجه تحریمهای سنگینی که در سال ۲۰۱۵ بر آین کشور اعمال شد، رخ داد. پس از آن تحریمها بود که ارزش ریال ایران به دلیل فشارهای جدید ناشی از تنشها در خاورمیانه کاهش یافت. ایران به دلیل مواجهه با تحریم نتوانسته در تجارت بینالمللی مشارکت زیادی داشته باشد و این امر با بیثباتی سیاسی و تورم بالا نیز همراه است.
کیپ لائوس
کیپ واحد پول ملی لائوس نیز در سال ۲۰۱۵ میلادی یک ارز ضعیف بود. این ارز به دلیل عوامل زیادی در وضعیت فعلی خود قرار دارد که از جمله بارزترین آنها میتوان به نرخ تورم بالا، بدهی خارجی و فشارهای اقتصادی اشاره کرد. عدم تعادل تجاری، عدم صنعتی شدن و سرمایهگذاری خارجی محدود از دیگر دلایل این امر هستند.
سوم ازبکستان
ازبکستان ذخایر مهم گاز و نفت در اختیار دارد، به همین دلیل برخی ممکن است بگویند که آن کشور هر آن چه برای یک ارز با ارزش بالا مورد نیاز است را در اختیار دارد. با این وجود، این موضوع در مورد ازبکستان صدق نمیکند، چرا که آن کشور برای حفظ ارزش بالای ارز خود تلاش کرده است. متاسفانه ازبکستان از دوران فروپاشی شوروی به این سو بهبود نیافت و این موضوع را میتوان در نرخ تورم بالا و فساد مشاهده کرد.


پوند سوریه
واحد پول ملی سوریه به دلیل تحریمهای اقتصادی و جنگ داخلی که بر ارز آن کشور تاثیر گذاشته به یک ارز ضعیف تبدیل شده است. سرمایه گذاران علاقهای به سرمایهگذاری بر روی این ارز ندارند و ساکنان سوریه برای فرار از نرخ بالای تورم، تمایل زیادی به تبدیل پول خود به ارزهای دیگر دارند.
جمع بندی
متاسفانه بسیاری از کشورهای جهان اقتصاد ناپایداری دارند که تاثیر زیادی بر کاهش ارزش پول دارد. کشورهای ناپایدار مترادف با نرخ تورم بالا هستند که قدرت خرید با واحد پول ملی آن کشورها را کاهش میدهد. متاسفانه کشورهای زیادی از اقتصادهای ناپایدار بهبود نمییابند، زیرا این موضوع میتواند یک چرخه معیوب ایجاد کند که در نهایت بر ارزش ارز تاثیر میگذارد.
سرمایهگذاران کمتر احتمال دارد که در اقتصادهای ناپایدار، جایی که کشورها با فساد و نرخ تورم بالا دست و پنجه نرم میکنند، با پول خود ریسک کنند. بیثباتی سیاسی میتواند منجر به ضررهای بیشتر در مورد ارزش واحد پول ملی یک کشور شود و این موضوع در نمونههای متعددی در طول سالیان متمادی مشاهده شده است.
منبع: روزنامه «بیزینس پُست» چاپ نیجریه