شنبه بیست‌وچهارم آذر، کیفیت هوای شهر‌های اصفهان، کرج، تهران، بیرجند، زاهدان، کرمان، اراک، بندرعباس، همدان و یزد در وضعیت هوای سالم (زرد) قرار داشت. روز شنبه سنجش کیفیت هوا در ایستگاه کلانشهرهای تبریز با شاخص ۴۵، ارومیه با شاخص ۳۴، اردبیل با شاخص ۵، ایلام با شاخص ۱۹، بیرجند با شاخص ۴۵، مشهد با شاخص ۳۸، زنجان با شاخص ۴۷، سمنان با شاخص ۴۴، قزوین با شاخص ۴۳، قم با شاخص ۱۷، یاسوج با شاخص ۴۳، خرم‌آباد با شاخص ۱۸، همدان با شاخص ۳۱ و یزد با شاخص ۴۴ در وضعیت پاک (سبز) قرار داشت.
کیفیت هوا در شهر‌های تبریز، اردبیل، ایلام، بوشهر، زنجان، سمنان، قزوین و کرمانشاه، در وضعیت پاک (سبز) ثبت شد. به این ترتیب، سنجش کیفیت هوا در ایستگاه شهر‌های کرج، شهرکرد، بجنورد، شیراز، سنندج، گرگان، رشت، ساری و بندرعباس ثبت نشده است، درحالی‌که روز شنبه کلانشهرهای ارومیه، شهرکرد، بجنورد، شیراز، سنندج، گرگان، رشت، خرم‌آباد و ساری، فعال نبود.
در نهایت بر اساس داده‌های موجود سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان حفاظت محیط زیست و مقایسه شاخص کیفی هوا، هیچ‌کدام از شهر‌ها در موقعیت بسیار ناسالم (بنفش)، ناسالم (قرمز) و ناسالم (نارنجی) قرار ندارد، اما دو شهر بسیار خطرناک (قهوه‌ای)، شش شهر سالم (زرد)، تعداد ۱۴ شهر پاک (سبز) و شمار ۹ شهر بدون داده ثبت شده است، در حالی که روز گذشته سه شهر ناسالم (نارنجی)، تعداد ۱۰ شهر سالم (زرد)، هشت شهر پاک (سبز) و شمار ۹ شهر فعال نبود. براساس داده‌ها، شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک (سبز)، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم (زرد)، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه‌های حساس (نارنجی)، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم (قرمز)، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم (بنفش) و ۳۰۱ تا ۵۰۰ بسیار خطرناک (قهوه‌ای) است.
افزایش مراجعه به بیمارستان‌های خوزستان
مسعود نشاطی، مدیر امور بیماری‌ها و مراکز تشخیص درمانی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز از مراجعه ۹۶۹ نفر با مشکلات قلبی و تنفسی غیرعفونی به اورژانس بیمارستان‌ها در پی آلودگی هوا در خوزستان خبر داده و گفت: «در شبانه روز گذشته (۲۵ آذر) ۹۶۹ نفر با مشکلات قلبی و تنفسی غیرعفونی به اورژانس بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در استان خوزستان مراجعه کرده‌اند.۷۰ نفر از این افراد در بیمارستان‌ها بستری و بقیه پس از دریافت خدمات درمانی سرپایی، ترخیص شده‌اند.»
عارف شرهانی، سخنگوی مرکز فوریت‌های پزشکی خوزستان نیز از استمرار فعالیت‌های اورژانس پیش‌بیمارستانی در شرایط آب و هوایی آلودگی هوا و گرد و خاک خوزستان خبر داده و تاکید کرد: «با وجود شرایط نامساعد جوی و آلودگی شدید هوا، پرسنل اورژانس در آماده‌باش کامل قرار دارند و به ارائه خدمات به بیماران و مصدومان ادامه می‌دهند و با روحیه‌ای مثال‌زدنی، در شرایط سخت، به وظایف خود عمل می‌کنند. تیم‌های اورژانس به طور مستمر در نقاط مختلف مستقر هستند تا در صورت بروز هرگونه حادثه یا نیاز به خدمات پزشکی، به سرعت اقدام کنند. همچنین، ما به تمامی شهروندان توصیه می‌کنیم که در این شرایط، نکات ایمنی را رعایت و در صورت بروز مشکلات تنفسی، به مراکز درمانی مراجعه کنند.»
هرمزگان تعطیل است
مهرداد حسن‌زاده، مدیرکل مدیریت بحران استانداری هرمزگان نیز با اشاره به تعطیلی مدارس و دانشگاه‌های این استان در روز دوشنبه ۲۶ آذرماه، به دلیل تداوم باد شدید همراه با گرد و غبار، تاکید کرد: «براساس هشدار‌های نارنجی جوی، دریایی و کشاورزی تا روز سه‌شنبه ۲۷ آذرماه شاهد بارش‌های پراکنده، وزش شدید باد همراه با گرد و غبار غلیظ در هرمزگان خواهیم بود. براساس تصمیم کمیته اضطرار آلودگی هوا برای حفظ سلامتی شهروندان دوشنبه ۲۶ آذرماه مدارس در تمامی مقاطع و دانشگاه‌های استان تعطیل است. با افزایش باد‌های شمال شرقی بسیاری از مناطق مرکز و شرق استان را گرد و خاک فرا می‌گیرد.»
سهم بالای روز‌های ناسالم در آذر
براساس روزشمار شاخص آلودگی هوای تهران، از ابتدای امسال تاکنون پنج روز هوای پاک، ۱۷۵ روز هوای قابل قبول، ۷۹ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و۱۰ روز ناسالم به ثبت رسیده که ۷ روز ناسالم در آذرماه ثبت شده است. مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با بیان اینکه سلامت و محیط زیست سالم یکی ازمباحث اصلی کشور است، می‌گوید: «آلودگی هوا مخاطرات جدی برای مردم ایجاد کرده است.»
بنا به گزارش دیوان محاسبات کل کشور، مرگ و میر افراد بالای ۳۰ سال در مواجهه طولانی‌مدت با ذرات ۲/۵ میکرون در سال ۱۴۰۰ بیست هزار و ۸۳۷ تن بوده است. این آمار نسبت به سال ۹۹ حدود ۸۷ درصد رشد داشته است. هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا ۸/۱۷ میلیارد دلار بوده که در گزارش کمیسیون اصل ۹۰ این مقدار کمی بیشتر است. آلودگی هوا سالانه ۳/۳ میلیارد دلار خسارت درمانی – اقتصادی برای تهران دارد و خسارت ۱۱ میلیارد دلاری به کشور وارد می‌کند که عدد قابل توجهی است.»
سمیه رفیعی، نماینده مردم تهران نیز در حاشیه جلسه «بررسی روند اجرای قانون هوای پاک» در کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس، گفت: «میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا تنها در بخش ذرات معلق کمتر از ۲/۵ میکرون از ۲۴ هزار تن در سال ۱۴۰۱ به ۳۰ هزار تن در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته، افزایش این آمار خود نشان‌دهنده اجرای نادرست و ناقص قانون هوای پاک در کشور است. خسارات ناشی از آلودگی هوا در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۵۹۷ همت بوده است که این میزان زنگ خطری برای مسئولان مربوطه به‌خصوص سازمان‌های متولی حفاظت از محیط زیست و سلامت در کشور است.»
بررسی آمار‌های منتشرشده در این سال‌ها نشان می‌دهد که بیماری‌های تنفسی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر تهرانی‌هاست و پرونده آلودگی هوا در پاییز و زمستان باز می‌شود و با پایان این فصل سرما به بایگانی می‌رود تا بازگشت روز‌های آلوده سال.
مهدی چمران درباره معضل آلودگی هوا و راه‌حل‌های آن گفت: «قطعاً این تعطیلی‌ها بی‌تاثیر نیست، اما متأسفانه میزان آلودگی به حدی بالاست که تأثیر آن چندان احساس نمی‌شود.»
رئیس شورا در پایان در خصوص اظهارات برخی از کارشناسان در فضای مجازی مبنی بر اینکه اگر ۲۰ هزار میلیارد هزینه شود، می‌توان این معضل را حل کرد، تاکید کرد: «در خصوص اتوبوس و مترو موضوع کمبود منابع مالی صحت دارد. البته شهرداری در این باره سهم خود را پرداخته است؛ در بررسی لایحه بودجه هم مقرر شد که علاوه بر بودجه درخواستی و پیشنهادی شهرداری تهران مبلغی مازاد برای حل این موضوع در نظر گرفته شود. هدف ما ایجاد گشایشی در موضوع حمل و نقل است و یکی از اقداماتی که می‌توان در این خصوص انجام داد، استفاده از اتوبوس‌های برقی است که در کاهش میزان آلودگی بسیار مؤثر است. تجربه سایر کشور‌ها در این زمینه می‌تواند مصداق خوبی در تأیید این امر باشد.»
