به گزارش نقش فردا– الهام جوادی؛تغییرات آب و هوایی و کاهش بارش در مناطق مختلف ایران، مشکلات جدی اقتصادی و زیست محیطی را به وجود آورده است. از یک سو، کمبود بارش باعث کاهش ذخایر آبی، کمبود منابع آبی برای کشاورزی و مصرف انسانی میشود. از سوی دیگر، این امر به تنشهای اقتصادی و اجتماعی، کاهش تولید محصولات کشاورزی، و تأثیرات منفی بر بخشهای مختلف اقتصادی منجر میشود.
برخی از مناطق ایران از بارشهای کمتری نسبت به نیاز خود بهره میبرند، که این موضوع به تنهایی مشکلات بزرگی برای تأمین آب کشاورزی و مصرف عمومی ایجاد میکند. این مسئله به تبع آن میتواند به کاهش تولید محصولات غذایی، کاهش کیفیت زندگی و ایجاد نابرابریها در دسترسی به منابع آبی منجر شود.
با این حال، مقامات و کارشناسان ایرانی به دنبال راهکارهایی برای مدیریت بهتر منابع آب و مقابله با کمبود بارش هستند. استفاده از فناوریهای به روز و توسعه سیستمهای مدیریت منابع آب، از جمله اقداماتی است که ممکن است در این راستا کمک کننده باشد.
در نتیجه، مدیریت کمبود بارش در ایران نیازمند رویکردهای نوین و هماهنگ بین قدرتهای مختلف اجتماعی و دولتی است تا بتوان از نظر زیست محیطی و اقتصادی با چالشهای کمبود بارش مقابله کرد و راهکارهای مناسبی را برای بهبود وضعیت فعلی ارائه کرد.
بارش ایران و همسایگان
بارشها و وضعیت هوایی ممکن است در مناطق مختلف دنیا یا همسایگان یک کشور متفاوت باشند. این تفاوتها ممکن است به دلایل مختلفی از جمله تغییرات اقلیمی، موقعیت جغرافیایی، الگوی جریان هوایی، و… باشند.
بهطور کلی، بارشها میتوانند به شدت متفاوت در مناطق مختلف یک کشور یا در کشورهای همسایه باشند. ایران یک کشور با تنوع جغرافیایی بسیار بالاست و شامل انواع مختلفی از مناظر طبیعی از جمله کوهستانی، بیابانی، جنگلی و سواحل دریایی است. این تنوع باعث میشود که الگوی بارشها و وضعیت هوایی در مناطق مختلف کشور، متفاوت باشد.
در برخی مناطق ایران، مانند شمال کشور یا برخی از مناطق کوهستانی، بارشها به طور کلی بیشتر هستند و این مناطق به عنوان مناطق سبز و مرطوب کشور شناخته میشوند. اما در مناطق دیگر مانند بخشهایی از منطقه مرکزی یا جنوبی که دچار خشکسالیهای مکرر میشوند، بارشها کمتر و کمتر هستند.
این تفاوتها معمولاً به دلیل تنوع جغرافیایی، الگوهای بادی، ارتفاعات، و موارد مشابه در مناطق مختلف ایران ایجاد میشود.
متوسط بارش چقدر باید باشد
میزان متوسط بارش برف و باران در پاییز و زمستان ممکن است بسته به منطقه جغرافیایی و شرایط آب و هوایی مختلف در جهان متغیر باشد. این میزانها در هر منطقه و بسته به ویژگیهای جغرافیایی، اقلیمی و محل واقعیت متفاوت است.
مثلاً، در برخی مناطق معتدل و مرطوب، مانند مناطق شمالی اروپا یا برخی از مناطق شرقی و غربی ایالات متحده، میزان بارش در پاییز و زمستان به طور معمول بیشتر است و ممکن است از نظر مقدار و ترکیب بین باران و برف متفاوت باشد.
در مناطق معتدل و کوهستانی، بارش برف در زمستان ممکن است بیشتر باشد، زمانی که در مناطق مرطوب و نزدیک به سواحل، بارش باران به طور معمول بیشتر اتفاق میافتد.
با توجه به این تفاوتهای جغرافیایی و اقلیمی، میانگین بارش برف و باران در پاییز و زمستان در هر منطقه و کشور میتواند متفاوت باشد و نیاز به بررسی دقیق تاریخچه آب و هوایی و شرایط زمانی مربوطه دارد تا بتوان به اطلاعات دقیقتری دست پیدا کرد.
تاثیرات کمبود بارش را بدانید
بارشهای کم و کمبود آب میتوانند تأثیرات جدی بر محیط زیست، کشاورزی، اقتصاد و زندگی روزمره انسانها داشته باشند. تاثیرات این کمبود بارش ممکن است شامل موارد زیر باشد:
کمبود منابع آبی: بارشهای کم منجر به کاهش ذخیره آب در رودخانهها، دریاچهها، و منابع آب زیرزمینی میشود که میتواند به کمبود منابع آبی و مشکلات در تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعتی منجر شود.
کاهش تولید محصولات کشاورزی: کمبود بارش میتواند به کمبود آب برای آبیاری مزارع منجر شود که باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی و کاهش عملکرد آنها میشود.
تغییرات در محیط زیست: کمبود بارش ممکن است منجر به کمبود آب در منابع طبیعی مانند جنگلها، زمینهای باتلاقی و مراتع شود که میتواند به کاهش تنوع زیستی و مشکلات بیشتر در محیط زیست منطقه انجامد.
مشکلات اقتصادی: کمبود بارش میتواند تأثیرات منفی بر بخشهای مختلف اقتصاد، به ویژه در بخشهای کشاورزی و صنعتی داشته باشد که بسته به آب به عنوان یکی از منابع اصلی خود، بسیار وابسته هستند.
مشکلات سلامتی: کمبود بارش میتواند منجر به مشکلات سلامتی نیز شود، از جمله کاهش کیفیت هوا به دلیل گرد و غبار بیشتر، کاهش تولید محصولات غذایی، و مشکلات مربوط به کمبود منابع آب برای استفاده انسانی.
بنابراین، کمبود بارش میتواند به طور جدی بر محیط زیست و زندگی انسانها تأثیرگذار باشد و نیاز به مدیریت دقیق منابع آب و برنامهریزیهای موثر برای مقابله با این مشکل دارد.
چرا بارش کم شده است!
عوامل مختلفی میتوانند به عدم بارش باران در مناطقی از ایران که معمولاً انتظار دارند که باران بیاید، منجر شوند. برخی از این عوامل شامل موارد زیر میباشد:
الگوی آب و هوا و تغییرات اقلیمی: تغییرات اقلیمی میتواند الگوی بارش را در مناطق مختلف تحت تأثیر قرار دهد. این شامل الگوهای بادها، جریانات هوایی، تغییرات دما و فشار جوی و… است.
بخشهای خشکسال و کم آبی: وجود بخشهای خشکسال و کم آبی در مناطقی از ایران باعث کاهش بارش میشود و ممکن است بر اثر عوامل محیطی، آبهای زیرزمینی و سطحی کم شده باشد.
الگوی بارشها در فصول مختلف: الگوی بارشها در فصول مختلف سال در ایران متغیر است. برخی مناطق در برخی فصول ممکن است کمترین بارش را داشته باشند.
بلندی و جغرافیای منطقه: بلندی منطقه و موقعیت جغرافیایی نیز میتواند بر الگوی بارشها و تأثیر آنها تأثیرگذار باشد. مناطق با بلندی بالاتر ممکن است در برخی موارد کمترین بارش را دریافت کنند.
تغییرات محیطی و آلودگی هوا: آلودگی هوا و تغییرات محیطی نیز میتوانند بر الگوی بارشها تأثیر بگذارند. این شامل تغییرات کیفیت هوا و افزایش میزان آلایندهها در هوا میباشد.
به طور کلی، برای تحلیل دقیق دلایل باران نیامدن در مناطق مختلف ایران، نیاز به بررسی عوامل محیطی، آب و هوایی و زمینشناسی هر منطقه خاص میباشد.
آیا آلودگی بر میزان بارش ها تاثیر دارد؟
آلودگی هوا و تأثیر آن بر بارش برف و باران میتواند به چندین شیوه مختلف اثر بگذارد:
تأثیر بر ابرها و ابرسازی: ذرات آلودگی مانند مواد آلاینده و گرد و غبار میتوانند به عنوان هستههای یخی عمل کنند و باعث ایجاد ابرهای مصنوعی شوند. این ابرها ممکن است به عنوان هسته باران یا برف عمل کرده و در نتیجه به افزایش بارش کمک کنند.
تغییر در الگوی بارش: ذرات آلاینده میتوانند به عنوان هستههای ابری عمل کرده و باعث کاهش اندازه قطرات آب شود، که در نتیجه میتواند باران یا برف را ایجاد کند. این تغییر در الگوی بارش ممکن است منجر به کاهش یا افزایش مقدار باران و برف شود.
تغییرات در مشخصات فیزیکی بارش: ذرات آلودگی میتوانند در کیفیت باران یا برف تأثیرگذار باشند. مثلاً، درصد اسیدیته باران ممکن است به دلیل آلودگی هوا افزایش یابد که میتواند به تغییر خواص شیمیایی خاک و آبها منجر شود.
تأثیر بر سلامتی انسان و محیط زیست: آلودگی هوا و ذرات معلق میتوانند بر سلامتی انسان و محیط زیست تأثیرگذار باشند. تغییر در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی باران و برف ناشی از آلودگی ممکن است بر سلامتی انسان و حیات وحش تأثیرگذار باشد.
ممکن است این تأثیرات بسته به نوع و میزان آلودگی، شرایط آب و هوایی، ویژگیهای منطقه، و فعالیتهای انسانی متفاوت باشند. در کل، آلودگی هوا میتواند بر الگو و میزان بارش برف و باران تأثیرگذار باشد و نقش مهمی در تغییرات اقلیمی و محیط زیستی داشته باشد.