به گزارش نقش فردا– علیرضا حاجی میرزابابا- ۲۹ فروردین، روز ارتش جمهوری اسلامی ایران و بزرگداشت نیروی زمینی، یکی از روزهای مهم تقویم ملی کشور است که هر سال با برگزاری مراسم رسمی، رژه نظامی، و انتشار پیامهای مقامات عالیرتبه، گرامی داشته میشود. این روز فرصتی برای تجلیل از رشادتها، فداکاریها و اقتدار نیروهای مسلح، بهویژه ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی زمینی آن است؛ نهادی که همواره در حفظ تمامیت ارضی و دفاع از استقلال کشور، نقش برجستهای ایفا کرده است.
تاریخچه نامگذاری روز ارتش
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، شرایط ویژهای بر کشور حاکم بود و ساختارهای نظامی نیز دستخوش تغییراتی بودند. در این دوران، برخی جریانها خواستار انحلال ارتش بودند، اما حضرت امام خمینی (ره) با درایت خاص خود، طی پیامی تاریخی در تاریخ ۲۸ فروردین ۱۳۵۸، روز ۲۹ فروردین را به عنوان روز ارتش جمهوری اسلامی ایران نامگذاری کردند.
در بخشی از پیام بنیانگذار جمهوری اسلامی آمده بود:
«ارتش جمهوری اسلامی ایران باید با کمال قدرت و نظم در خدمت ملت و در راه اسلام باشد، من به ارتش اسلام سلام میفرستم و از ملت ایران میخواهم که ارتش را محترم بشمارند.»
این پیام نه تنها ارتش را از تردید و بحران مشروعیت نجات داد، بلکه موجب تحکیم جایگاه این نهاد مهم در ساختار دفاعی کشور شد.
نقش ارتش در دوران دفاع مقدس
با آغاز جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹، ارتش جمهوری اسلامی ایران، بهویژه نیروی زمینی، اولین نیرویی بود که در برابر تهاجم دشمن بعثی ایستاد و از مرزهای کشور دفاع کرد. در روزهای ابتدایی جنگ، که بسیاری از نهادها هنوز به طور کامل شکل نگرفته بودند، نیروی زمینی ارتش با فداکاری و ایثار، جلوی پیشروی دشمن را گرفت و در عملیاتهایی چون ثامنالائمه، طریقالقدس، فتحالمبین و بیتالمقدس نقش کلیدی ایفا کرد.
در واقع، نیروی زمینی ارتش ستون فقرات دفاع مقدس در سالهای ابتدایی جنگ بود؛ همان روزهایی که کشور در اوج تهدید و ناآمادگی قرار داشت، اما ایمان، فداکاری و دانش فرماندهان و نیروهای ارتش، سپری مستحکم برای جمهوری اسلامی ساخت.
تحول ساختاری و تجهیزاتی ارتش پس از جنگ
پس از پایان جنگ تحمیلی، ارتش جمهوری اسلامی ایران وارد دورهای از بازسازی و نوسازی شد. نیروی زمینی نیز با بهرهگیری از تجربیات جنگ، به بازطراحی ساختار خود، ارتقای سطح آموزش و توسعه فناوریهای بومی پرداخت. ایجاد یگانهای واکنش سریع، ارتقای توان هلیبرن، آموزشهای نوین نظامی و ساخت تجهیزات دفاعی بومی از جمله این تحولات بودند.
همچنین با توجه به تغییر تهدیدات امنیتی در دهههای اخیر، نیروی زمینی ارتش با رویکردی نو، خود را برای مقابله با تهدیدات غیرمتقارن و جنگهای ترکیبی آماده کرده است.
اقتدار در کنار مردمیبودن
یکی از ویژگیهای برجسته ارتش جمهوری اسلامی، مردمی بودن آن است. نیروهای ارتش همواره در کنار مردم بودهاند؛ از حضور در میدان دفاع مقدس گرفته تا خدماترسانی در بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل و بحرانهای بهداشتی نظیر همهگیری کرونا. بیمارستانهای صحرایی ارتش، حضور تیمهای امدادی در مناطق محروم و مشارکت در پروژههای عمرانی، گواه این پیوند عمیق میان ارتش و ملت است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها از این ویژگی ارتش یاد کردهاند و در سخنان خود ارتش را «بااخلاص»، «مردمی» و «ولایی» توصیف نمودهاند.
رژه نظامی؛ نمایش اقتدار ملی
هر ساله در روز ۲۹ فروردین، رژه نیروهای ارتش در نقاط مختلف کشور برگزار میشود. این مراسم نمادی از آمادگی، انسجام، قدرت بازدارندگی و پیامآور صلح و امنیت برای ملت ایران و کشورهای همسایه است. نمایش تجهیزات نظامی، سامانههای دفاعی، توان لجستیکی و یگانهای مختلف ارتش در این رژهها، بازتابی از خودکفایی و توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با هرگونه تهدید خارجی است.
تجلیل از شهدا و پیشکسوتان دفاع مقدس
بخش دیگری از برنامههای روز ارتش، یادوارههای شهدا، دیدار با خانوادههای ایثارگران و تجلیل از پیشکسوتان جنگ است. ارتش جمهوری اسلامی بیش از ۴۸ هزار شهید تقدیم انقلاب کرده است؛ شهدایی که نام آنها در حافظه تاریخی ملت ایران ثبت شده است. زندهنگه داشتن یاد این عزیزان، بخشی از فرهنگ سازمانی ارتش است که از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود.
نقش نیروی زمینی در دفاع از مرزهای کشور
با توجه به گستردگی مرزهای زمینی کشور و تنوع جغرافیایی آن، نیروی زمینی ارتش مسئولیت خطیری برعهده دارد. حضور یگانهای مرزی در نقاط سختگذر، مبارزه با گروههای تروریستی، تأمین امنیت مناطق شرقی و غربی و همچنین اجرای مأموریتهای پدافند غیرعامل، بخشی از وظایف این نیرو است.
همچنین یگانهای ویژه نیروی زمینی، با تمرکز بر تهدیدات نوین، امروز به یکی از بازوان استراتژیک نیروهای مسلح در مقابله با جنگهای نیابتی و تروریسم تبدیل شدهاند.
چشمانداز آینده؛ ارتشی هوشمند و چابک
امروزه ارتش جمهوری اسلامی ایران در حال حرکت بهسوی هوشمندسازی و بهکارگیری فناوریهای نوین است. هوش مصنوعی، پهپادهای رزمی، جنگال (جنگ الکترونیک)، و ارتقای تسلیحات بومی از جمله برنامههایی است که در دستور کار ارتش و بهویژه نیروی زمینی قرار دارد.
با تکیه بر نیروی انسانی متخصص، دانشگاههای نظامی پیشرفته، و تجربههای ارزشمند، ارتش در مسیر تبدیل شدن به نیرویی مقتدر، چابک، فناورانه و متکی به دانش بومی حرکت میکند.
جمعبندی
روز ارتش جمهوری اسلامی ایران، صرفاً یک مناسبت تقویمی نیست؛ بلکه نمادی از استقلال، اقتدار، وفاداری و خدمت بیمنت به ملت ایران است. نیروی زمینی ارتش نیز به عنوان یکی از ارکان مهم این ساختار، نقش بیبدیلی در صیانت از تمامیت ارضی کشور ایفا کرده و میکند.
گرامیداشت ۲۹ فروردین، گرامیداشت فداکاری مردانی است که در گمنامی ایستادند تا پرچم ایران همواره برافراشته بماند. امروز، ارتش جمهوری اسلامی ایران، با الهام از ارزشهای انقلابی، در کنار سایر نیروهای مسلح، آماده دفاع از میهن، ملت و آرمانهای انقلاب اسلامی است.