چند سالی می شود که کاویانی درگیر بیماری است و اثرات بیماری در سال های اخیر در تصاویر این هنرمند، قابل مشاهده و شوکه کننده بود. این بازیگر پیشکسوت آخرین بار در مصاحبه ای در نوروز ۱۳۹۸، مقابل دوربین حاضر شد.
فردوس کاویانی در ۳ مهر ۱۳۲۰ در کرمان چشم به جهان گشود. او فارغ التحصیل بازیگری در مقطع لیسانس از دانشگاه تهران و دانشجوی انصرافی رشته زبان آلمانی از دانشگاه برلین بود. او بازیگری را از سال ۱۳۴۰ با حضور در تئاتر آغاز کرد و بازی در سینما را نیز از سال ۱۳۴۹ با فیلم تجاوز به کارگردانی حمید مصداقی شروع کرد.
کاویانی بازیگر با استعدادی بود و بی واهمه از کمیت نقش، با حضور خود به هر نقشی اعتبار میداد و از تئاتر تا سینما و تلویزیون، فراوان خاطره ساخت. نمایشهایی همچون بالماسکه دزدان، سلطان مار، سهراب و اسب و سنجاقک، آهسته با گل سرخ، مرگ تصادفی یک آنارشیست، شهر قصه و تانگوی تخم مرغ داغ ازجمله آثار تئاتری کاویانی بودند.
مرحوم کاویانی از هنرمندان زرتشتی بودند.
علاقه به بازیگری
او گفته بود: «از بچگی عاشق نقش بازی کردن بودم البته نه اینکه فوتبال و توپ را دوست نداشته باشم ولی وقتی تعزیه می دیدم فکر می کردم چه کار جالبی است و وقتی به خانه بر می گشتم تا ساعت ها ادای آنها را در می آوردم.
مهاجرت به تهران
بعد از اتمام دوره شش ساله ابتدایی با ترفندی به تهران آمدم چون تئاتری که من دنبالش بودم تهران بود برای همین چند سالی در تهران در پارچه فروشی کار کردم.
تحصیل در آلمان و اتریش
بعد از گرفتن دیپلم در برنامه بورسیه اعزام به خارج شرکت کرد و راهی آلمان شد. ابتدا در رشته شیمی ثبت نام کرد اما روز اول دانشگاه علاقه خود به تئاتر و بازیگری را با مسئول دانشگاه در میان گذاشت و بعد از تایید آنها به تئاتر تغییر رشته داد.
با گذشت مدتی بخاطر شروع ترم جدید به اجبار دانشگاه دوباره به زبان آلمانی تغییر رشته داد، اما چند هفته بعد هم اتاقی اش پول هایش را به سرقت برد و با بحران روبرو شد. بعد از مدتی به دلیل عدم حمایت، مجبور شد به وین اتریش برای تحصیل تئاتر ترک مکان کند ولی آنجا نیز مشکلات مالی داشت و در نهایت به ایران بازگشت.
بازگشت به ایران
فردوس کاویانی در سال ۱۳۴۰ در ۲۰ سالگی به ایران بازگشت و بعد از سپری کردن یک دوره زیر نظر حمید سمندریان شروع به بازی در تئاتر کرد و در سال ۱۳۵۰ نیز از دانشگاه تهران لیسانس بازیگری خود را گرفت.
ورود به سینما
سال ۱۳۴۹ در ۲۹ سالگی و بعد از ۹ سال بازی در تئاتر اولین بار با فیلم «تجاوز» جلوی دوربین رفت و سال ۱۳۵۲ در دومین تجربه قبل از انقلاب خود در فیلم «شهر قصه» بازی کرد.
بعد از انقلاب
بعد از انقلاب در سال ۱۳۵۹ با فیلم چوپانان کویر به سینما بازگشت و با سریال همشهری وارد تلویزیون شد تا اینکه سال ۱۳۶۳ بازی او در مجموعه محله بهداشت بسیار دیده شد.
شهرت با همسران
اوج درخشش فردوس کاویانی بازی در سریال پربیننده همسران سال ۱۳۷۳ در نقش کمال بود او در این سریال کنار مهرانه مهین ترابی در نقش میهن به شهرت رسید.
ابتلا به بیماری پارکینسون
اردیبهشت ۱۳۹۶ و حضور این هنرمند در چهاردهمین جشنواره شب بازیگری آن هم بعد از ۶ سال دوری از محافل هنری موجب متاثر شدن اهالی هنر شد. او که به شدت از ضعف جسمانی و حرکتی رنج می برد در شرایطی که سخن گفتن برایش سخت بود، توانست بصورت بریده بریده بگوید «امروز خیلی خوشحالم».
همسر و دخترش
همسرش در گفتگویی اعلام کرد آقای کاویای مبتلا به بیماری پارکینسون هستند و در این مدت مجبور شدند از داروهایی با دوز بالا استفاده کنند که شرایط را برای وی سخت کرده است. این زوج یک دختر بنام آرمیتا دارند.
فیلمشناسی فردوس کاویانی
فیلم سینمایی:
● ساکن خانه چوبی – ۱۳۹۱
● نارنجی پوش – ۱۳۹۰
● کلانتری غیرانتفاعی – ۱۳۸۷
● جایی برای زندگی – ۱۳۸۳
● سگ کشی – ۱۳۷۹
● میکس – ۱۳۷۸
● جنگجوی پیروز – ۱۳۷۷
● مردان آنجلس – ۱۳۷۶
● سفر پرماجرا – ۱۳۷۴
● دل و دشنه – ۱۳۷۳
● جادهٔ عشق – ۱۳۷۲
● همهٔ دختران من – ۱۳۷۲
● یک مرد یک خرس – ۱۳۷۱
● بانو – ۱۳۷۰
● سیرک بزرگ – ۱۳۷۰
● سایهٔ خیال – ۱۳۶۹
● دخترک کنار مرداب – ۱۳۶۸
● ساوالان – ۱۳۶۸
● در مسیر تندباد – ۱۳۶۷
● بهار در پاییز – ۱۳۶۶
● یاد و دیدار – ۱۳۶۶
● اجاره نشین ها – ۱۳۶۵
● آن سفر کرده – ۱۳۶۳
● پرونده – ۱۳۶۲
● رسول پسر ابوالقاسم – ۱۳۶۰
● چوپانان کویر – ۱۳۵۹
● شهر قصه – ۱۳۵۲
● تجاوز – ۱۳۴۹
سریال تلویزیونی:
● هفت سین – ۱۳۹۱
● پشت کوه های بلند – ۱۳۸۸–۱۳۹۱
● پرانتز باز – ۱۳۸۸
● مدرسه ما – ۱۳۸۸
● غذا حاضر است – ۱۳۸۷
● روزنه آبی – ۱۳۸۶
● سرزمین مادری – ۱۳۸۴
● مرده متحرک – ۱۳۸۴
● شبی از شب ها – ۱۳۸۳
خانه امید – ۱۳۸۲
● حامی – ۱۳۸۱
● باران عشق – ۱۳۸۱
● تفنگ سرپر – ۱۳۷۷–۱۳۸۱
● آژانس دوستی – ۱۳۷۵–۱۳۷۸
● طنز – ۱۳۷۶–۱۳۷۷
● یک مرد آبی – ۱۳۷۶
● کلاس اولیها – ۱۳۷۵
● در چهارچوب مقررات – ۱۳۷۴
● همسران – ۱۳۷۳
● قصه های پدر و پسر – ۱۳۷۰
● مشخیرالله صندوقچه اسرار – ۱۳۷۰
● راویان اخبار – ۱۳۶۵
● آئینه – ۱۳۶۴
● طنزآوران جهان – ۱۳۶۴
● محله بهداشت – ۱۳۶۳
● محله برو بیا – ۱۳۶۲
منبع: روزیاتو